Chanh xanh là quả có múi, có vị chua, hình tròn và có màu xanh sáng. Chanh xanh có nhiều loại, bao gồm chanh đào (Citrus aurantifolia), chanh Ba Tư (Citrus latifolia), chanh sa mạc (Citrus glauca), and chanh Kaffir (Citrus hystrix) (hình 1). Trong đó, chanh ta hay là chanh đào, có tên khoa học là Citrus aurantifolia.
Hình 1. Các loại chanh xanh
Mỗi loài có những đặc tính đặc trưng, ví dụ như chanh ta thì nhỏ hơn, nhưng chua hơn và có mùi thơm hơn so với chanh Ba Tư. Ở Mỹ, chanh Ba Tư là loại chanh xanh phổ biến nhất. Do chanh có chứa rất nhiều chất dinh dưỡng nên chúng có thể tăng cường hệ miễn dịch, giảm mối nguy về bệnh tim mạch, ngăn ngừa sỏi thận, hỗ trợ hấp thu sắt và giúp làm đẹp da
Nội dung bài viết
THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CỦA CHANH XANH
Mặc dù nhỏ về kích thước nhưng chanh xanh chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C
Theo trung tâm dữ liệu thực phẩm của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, một quả chanh xanh trung bình (67 grams) chứa:
Năng lượng: 20 kcal
Tinh bột: 7 grams
Đạm: 0,5 grams
Chất xơ: 1,9 grams
Vitamin C: 19,5 mg (22% lượng cần thiết mỗi ngày)
Sắt: 40,2 mg (2% lượng cần thiết mỗi ngày)
Canxi: 22 mg (2% lượng cần thiết mỗi ngày)
Vitamin B6: 0,029 mg (2% lượng cần thiết mỗi ngày)
Thiamin: 0,02 mg (2% lượng cần thiết mỗi ngày)
Kali: 68 mg (1% lượng cần thiết mỗi ngày)
Beta-Carotene: 20 µg
Vitamin A: 33,5 IU
Vitamin E (alpha-tocopherol): 0,15 mg
Vitamin K (phylloquinone): 0,4 µg
Lysine: 9,38 mg
Methionine: 1,34 mg
Chanh xanh cũng chứa 1 lượng nhỏ riboflavin, niacin, folate, phốt pho và ma giê
NHỮNG LỢI ÍCH SỨC KHỎE CỦA CHANH XANH
Ăn hay uống nước chanh cung cấp cho người sử dụng rất nhiều lợi ích sức khỏe
Nước chanh xanh là nguồn cung cấp các chất chống oxy hóa
Chất chống oxy hóa là những chất quan trọng bảo vệ tế bào trước các phân tử đươc gọi là gốc tự do. Ở số lượng nhiều, các gốc tự do có thể hủy hoại tế bào, và những hư hỏng này thường liên quan đến những căn bệnh mãn tính như tim mạch, tiểu đường và nhiều loại ung thư (1)
Chanh rất giàu các thành phần hoạt tính có chức năng chống oxy hóa trong cơ thể, bao gồm flavonoids, limonoids, kaempferol, quercetin, và ascorbic acid (1, 2)
Tăng cường hệ miễn dịch
Chanh xanh rất giàu vitamin C, một thành phần dinh dưỡng có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch. Trong các nghiên cứu tại phòng thí nghiệm cho thấy vitamin C giúp gia tăng sản sinh tế bào bạch cầu giúp bảo vệ cơ thể khỏi sự lây nhiễm và các căn bệnh (3). Các nghiên cứu trên người cũng cho thấy, việc sử dụng vitamin C có thể rút ngắn thời gian và mức độ nghiêm trọng của bệnh cảm lạnh (4). Vitamin C cũng có thể giúp vết thương lành nhanh hơn thông qua việc giảm viêm và kích thích sản xuất collagen, một protein thiết yếu làm lành vết thương (5; 6)
Bên cạnh vitamin C, chanh xanh là một nguồn chứa rất nhiều chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch bằng việc bảo vệ tế bào chống lại các hư hỏng do gốc tự do gây nên (1)
Bảo vệ làn da khỏe mạnh
Chanh xanh chứa rất nhiều thành phần giúp bảo vệ làn da khỏe mạnh.
Đầu tiên, chanh xanh chứa rất nhiều vitamin C. Vitamin C thì rất cần thiết cho việc hình thành collagen, một loại protein giúp giữ cho da căng mịn và khỏe mạnh. Một quả chanh cỡ trung bình (67 grams) cung cấp hơn 20% lượng vitamin C cần thiết hàng ngày cho cơ thể (7). Một ví dụ, trong một nghiên cứu trên 4.000 phụ nữ cho thấy những người ăn nhiều vitamin C có nguy cơ thấp hơn trong việc hình thành nếp nhăn và da khô ở độ tuổi của họ (8)
Thứ hai, chanh chứa rất nhiều chất chống oxy hóa, những chất có thể đánh bại những thay đổi về da do lứa tuổi. Stress gây nên oxy hóa là một trong những điều kiện để hình thành sự mất cân bằng giữa gốc tự do và chất chống oxy hóa trong cơ thể và dẫn đến việc già trước tuổi. Một nghiên cứu trên chuột cho uống nước từ trái có múi đã tạo ra những thay đổi tích cực các dấu hiệu lão hóa như giảm nếp nhăn và tăng cường sản xuất collagen (9)
Giúp giảm mối nguy tim mạch
Bệnh tim mạch là căn bệnh gây nên cái chết hàng đầu trên thế giới. Nhiều nghiên cứu cho thấy chanh xanh có thể giảm thiểu yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch. Chanh xanh giàu vitamin C, chất có thể giúp giảm huyết áp cao, theo nhiều nghiên cứu (10). Huyết áp cao là nguyên nhân chính cho các căn bệnh về tim mạch. Ngoài ra, vitamin C cũng bảo vệ hệ thống tim mạch khỏi bị xơ vữa – một căn bệnh trong đó mảng bám tích tụ trong động mạch, làm cho chúng hẹp lại (11). Một nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng cho thỏ ăn vỏ chanh và nước chanh xanh giúp làm chậm quá trình xơ vữa động mạch (12)
Giúp ngăn ngừa sỏi thận
Sỏi thận là những tinh thể khoáng nhỏ thường rất đau khi bài tiết ra ngoài
Chúng có thể hình thành bên trong thận khi nước tiểu quá cô đặc hoặc cơ thể có hàm lượng khoáng chất tạo sỏi cao, chẳng hạn như canxi, trong nước tiểu (13). Các loại trái cây có múi như chanh có nhiều axit xitric, có thể ngăn ngừa sỏi thận bằng cách tăng nồng độ citrate, liên kết các khoáng chất tạo sỏi trong nước tiểu, gia tăng lượng nước tiểu và pH nước tiểu tạo ra môi trường không thích hợp cho việc hình thành sỏi thận (13;14;15). Một số nghiên cứu cho thấy những người ăn nhiều trái cây họ cam quýt có nguy cơ bị sỏi thận thấp hơn đáng kể (16)
Tăng cường hấp thu sắt
Sắt là một chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết để tạo ra các tế bào hồng cầu và vận chuyển oxy đi khắp cơ thể. Nồng độ sắt trong máu thấp có thể gây thiếu máu do thiếu sắt. Theo viện nghiên cứu quốc gia về tim, phổi, máu của Hoa Kỳ thì các dấu hiệu của bệnh thiếu máu do thiếu sắt bao gồm mệt mỏi, khó thở khi tập thể dục, xanh xao, da và tóc bị khô
Đặc biệt, những người theo chế độ ăn thuần chay hoặc ăn chay có nguy cơ mắc bệnh thiếu máu do thiếu sắt cao hơn, vì các sản phẩm từ thực vật có chứa một dạng sắt không được hấp thụ tốt như sắt trong thịt và các sản phẩm động vật khác (17)
Thực phẩm giàu vitamin C, chẳng hạn như chanh, có thể giúp ngăn ngừa thiếu máu do thiếu sắt bằng cách cải thiện sự hấp thụ sắt từ thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Ví dụ như một nghiên cứu ở những người theo chế độ ăn chay cho thấy rằng uống một cốc nước chanh (250 ml) cùng với bữa ăn có nguồn gốc thực vật giúp tăng khả năng hấp thụ sắt lên tới 70% (18)
Giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư
Ung thư là một căn bệnh được đặc trưng bởi sự phát triển bất thường của tế bào
Trái cây họ cam quýt có các hợp chất có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư (19). Đặc biệt, các flavonoid – hoạt động như chất chống oxy hóa – có thể giúp ngăn chặn sự biểu hiện của các gen thúc đẩy sự phát triển của ung thư (20)
Ngoài ra, các nghiên cứu trong ống nghiệm cũng chỉ ra rằng trái cây họ cam quýt như chanh xanh có thể ngăn chặn sự phát triển hoặc lây lan của tế bào ung thư ruột kết, cổ họng, tuyến tụy, vú, tủy xương, u lympho và các tế bào ung thư khác (2, 21, 22, 23)
Theo Ryan Raman, Healthline
(Chavi dịch và biên tập)
Các bài viết liên quan: